آشنایی با لوله پکس PEX

لوله پکس 

لوله PEX به لوله‌های پنج لایه گفته می‌شوند که هرکدام از لایه‌های آن می‌توانند از مواد مختلفی تشکیل شوند. PEX نوعی پلیمر گرماسخت است که از پلیمرهای ترموپلاستیک بعد از طی مراحل شبکه‌ای شدن و پیدایش تغییرات ساختاری تشکیل می‌شود. در اصل PEX مخفف دو بخش PE و X است که در آن PE به معنی پلی‌اتیلن و X به شبکه‌ای بودن آن اشاره دارد. این نوع از لوله و اتصالات از دو لایـه از مــواد PEX در داخـل و خـارج لـوله و یـک لایـه ورق آلومینیم با ضخامت 200-700 میکرون ساخته می‌شوند که توسط دو لایه چسب به لایه‌های PEX وصل می‌شوند. این لوله‌ها می‌توانند یکی از بهترین لوله‌ها برای سیستم‌های آب‌رسانی و سیستم‌های حرارت مرکزی باشند چرا که همزمان دارای ویژگی‌های پلاستیک و فلز هستند. اتصالات این لوله‌ها توسط روش‌های اتصال مکانیکی ایجاد شده و می‌تواند از روش‌های اتصال فشاری و اتصال به وسیله پیچ و مهره در آنها استفاده کرد.

 

انواع لوله PEX

لوله‌ پکس یا لوله پنج لایه می‌توانند انواع مختلفی داشته باشند اما مهم‌ترین تقسیم‌بندی آنها تقسیم‌بندی بر اساس نحوه تولید است که به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

لوله  PEX-A منعطف‌ترین لوله پکس بوده و بدون ساختار مارپیچی می‌باشد و امکان تعمیر پیچ‌وتاب‌های آن توسط تفنگ حرارتی وجود دارد. لوله  PEX-A بیش از نیم قرن است که استفاده می‌شوند اما یکی از مهم‌ترین نقاط ضعف آن مقاومت کم در برابر مواد شیمیایی است. همچنین قیمت لوله  PEX-A در مقایسه با انواع دیگر لوله‌های پکس 2 تا 3 برابر بیشتر است. ضعف در برابر اکسیداسیون در طولانی مدت باعث می‌شود که لوله  PEX-A در برابر ترک‌خوردگی نیز مقاومت بالایی نداشته باشند.

  • برای تولید لوله  PEX-A از پروکسیدهای ارگانیک استفاده می‌شود و زمانی که این پروکسیدها در معرض حرارت قرار بگیرند رادیکال‌های آزاد واکنش‌پذیر تولید می‌کنند که باعث هم‌جوشی بین زنجیره‌های پلی‌اتیلن حین عبور از داخل لوله می‌شود.

  • لوله PEX-B

لوله PEX-B نیز نوعی از لوله‌های پکس است که 4 دهه است مورد استفاده قرار می‌گیرد و از طول عمر بسیار خوبی برخوردار است. لوله PEX-B دارای ظرفیت انفجاری بیشتری در مقایسه با لوله‌های PEX-A هستند و در برابر اکسیداسیون نیز می‌توانند همانند این لوله‌ها مقاوم باشند. اصلی‌ترین ایراد لوله PEX-B ساختار مارپیچی و سفتی آنها است. لوله PEX-B که در قطرهای بیشتر از 25 میلی‌متر تولید می‌شوند می‌توانند مقاومت خمشی بالایی داشته باشند اما امکان تعمیر لوله PEX-B با تفنگ حرارتی وجود ندارد و هرگونه تاب خوردگی در آنها باید با نصب یک حلقه جفت‌ساز برطرف شود.

  • روش تولید این لوله‌ها با نام روش سلان شناخته می‌شود که مستلزم پیوند زدن یک مولکول سیلان واکنش‌پذیر به ستون اصلی پلی‌اتیلن است.

  • لوله PEX-C

لوله PEX-C را می‌توان مقاوم‌ترین نوع لوله‌های پکس دانست اما در برابر اکسیداسیون و خوردگی مقاومت کمی دارند به همین دلیل توصیه می‌شود که از آنها در سیستم‌های لوله‌کشی استفاده نشود. برای تولید این لوله‌ها از روش پرتو الکترون برای شبکه‌ای‌سازی لوله استفاده می‌شود و از آنجایی که پروکسید در این فرآیند کاربردی ندارد اصطلاحاً به آن روش پاک می‌گویند. در حقیقت این روش مستلزم قرار دادن لوله پلی‌اتیلن تحت فشار در معرض مقدار زیادی الکترون‌های پرانرژی است. 

 

مزایای لوله‌های PEX

 استفاده از لوله‌های پکس در سیستم‌های لوله‌کشی و … رواج زیادی پیدا کرده و به واسطه داشتن ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فرد می‌توانند برتری‌های قابل توجهی به سایر لوله‌های فلزی، پلیمری و … داشته باشند. از جمله مهم‌ترین مزایای لوله‌های PEX می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • لوله‌ PEX دارای انعطاف‌پذیری و استحکام بالایی هستند و در مقایسه با سایر لوله‌های مشابه دیگر از طول عمر بالاتری برخوردار هستند.
  • لوله‌ PEX به دلیل وجود لایه فلزی در ترکیب خود از مقاومت حرارتی بالایی برخوردارند.
  • لوله‌ PEX به دلیل داشتن حافظه شکلی قوی به راحتی به حالت اولیه خود برمی‌گردد.
  • لوله‌ PEX در برابر تغییرات دمایی و یخ‌زدگی مقاومت بالایی دارند.
  • نصب و اجرای لوله‌ PEX بسیار راحت است و در برابر سایش و خوردگی بسیار مقاوم هستند.
  • لوله‌ PEX در برابر فرسودگی مقاومت بالایی داشته باشد و از دوام و ماندگاری مناسبی برخوردار است.

 

کاربردهای لوله پکس

لوله پکس نصب و راه‌اندازی ساده‌ای دارند و در متراژهای بالا در دسترس می‌باشند که نیاز به اتصالات اضافی را از بین می‌برد به همین دلیل کاربردهای متعددی دارند که مهم‌ترین آنها به شرح زیر هستند:

  • لوله پکس در سیستم‌های لوله‌کشی آب سرد و گرم در ساختمان‌های مسکونی، تجاری، صنعتی و …
  • لوله پکس در سیستم‌های گرمایش از کف
  • لوله پکس در سیستم لوله‌کشی گرمایشی و تهویه مطبوع
  • لوله پکس در گلخانه‌ها، زمین‌های فوتبال و ورزشی
  • لوله پکس در سیستم‌های اطفاء حریق و …

 

 

 

 

 

 

 

کلمات کلیدی :

لوله پکس-لوله PEX-لوله‌های 5 لایه-لوله‌های پنج لایه-مزایای لوله‌های PEX- استفاده از لوله‌های پکس-کاربردهای لوله پکس-لوله پنج لایه PEX-AL-PEX,لوله 5 لایه PEX,لوله پنج لایه پکس,لوله 5 لایه پکس, تولید لوله پنج لایه PEX-AL-PEX,خط تولید لوله پنج لایه,اتصالات پنج لایه