پلیمرهای مورد استفاده در لوله های پنج لایه PEX/AL/PEX , PERT/AL/PERT , PE/AL/PE

 پلیمرهای مورد استفاده در لوله های پنج لایه :

  • PE: این دست از پلیمر تحمل گرما ندارد و به همین علت تنها برای آب سرد از آن استفاده می شود. برای لایه های داخلی و خارجی لوله می توان از پلیمر ساده استفاده کرد که اصطلاحا PE-AL-PE هم به آنها اطلاق می شود. فرض کنید که انشعاب آب شهری و پیش از کنتور نیاز به مقاومت بالای مکانیکی و طول عمر بالا داشته باشد، گزینه ایده آل در این مورد پلی اتیلن ساده است که قیمت کمی هم دارد. البته تفاوت قیمت آنقدر پایین است که شاید بهتر باشد. این آلیاژ تا دمای ۳۵ درجه هم نهایتا قابل استفاده است.
  • PERT: این آلیاژ پلیمری از نوع ساده خود مزایای بیشتری دارد، اول اینکه تحمل فشار آن تا ۱۰ بار بدون هیچ مشکلی خواهد بود و می توانید روی تحمل بار آن و خواص مکانیکی آن حساب کنید. توجه داشته باشید این موضوع به علت پیوند طولی بین مولکول های این نوع از ساختار پلیمر است که شرایط ماندگاری و میزان طول عمر آن را بالا میبرد. از این لوله ها می توان تا دمای ۷۰ درجه سانتیگراد نیز استفاده کرد. اصطلاح موسوم به این این سبک از لوله PERT-AL-PERT هم گفته می شود که نشان از پلیمر داخلی و خارجی آن دارد.
  • PEX-AL-PEX : این پلیمر که به پلیمر شبکه ای هم معروف است. علاوه بر پیوند های طولی پیوند عرضی نیز دارد!!! منظور اینکه این پلیمر ها پیوند مولکولی سختی دارند. این پیوند مولکولی علاوه بر افزایش توان مکانیکی و تحمل فشار امکان کار در دمای ۹۵ درجه سانتیگراد به صورت مداوم را نیز دارند. خود این آلیاژ به سه دسته تقسیم می شود که در ایران اغلب شرکت ها از مدل a و معدود شرکتهایی از مدل b در تولیداتشان استفاده می کنند. 
  •  
    • PEX-A
    • PEX-B
    • PEX-C

 

مزایای استفاده از لوله های پنج لایه

  • تحمل حرارت تا حداکثر ۹۵ درجه سانتیگراد بسته به نوع ساختار پلیمر
  • عدم نفوذ اکسیژن به داخل لوله و رشد میکروب و جلبک در جداره لوله
  • عدم زنگ زدگی و خوردگی و اکسیداسیون
  • جلوگیری از تغییر رنگ آب
  • مقاومت در برابر بسیاری از مواد شیمیایی مانند اسیدها و بازها
  • ضریب انبساط طولی بسیار کم منجر به استفاده راحت در سرما و گرما می شود
  • مقاومت عالی در برابر فشار به علت استفاده از آلومینیوم
  • سیالات به دلیل سطح داخلی نرم این لوله ها افت فشار کمی دارند
  • مقاومت در برابر یخ زدگی
  •  صرفه جویی قابل توجه در مصرف انرژی حدود ۳۰%
  • سریع آسان و کم هزینه نصب می شوند
  • در زمان تعمیرات می توان نشتی و مسیر لوله آب را با استفاده از ردگیری آلومینیوم در آن یافت
  • پایداری در برابر زمین لرزه و ارتعاش به دلیل انعطاف پذیری بالا
  • مقاومت شیمیایی بالا و عدم واکنش با مواد شیمیایی به دلیل وجود سطح خارجی پلیمری
  • عدم خمش (شکم دادن) در لوله کشی روکار و در بین بست ها به دلیل ضریب انبساط طولی پایین
  • عدم افت فشار به دلیل سطحی صاف و صیقلی با حداقل اصطکاک و ضریب زبری

 

استانداردهای مورد استفاده در تولید لوله پنج لایه

لوله های تولید داخل کشور باید از رویه سازمان استاندارد ایران در مورد تولید لوله های تلفیقی پیروی کنند. خود این استاندارد بر اساس استاندارد جهانی ISO ۲۱۰۰۳ می باشد ولی اکثر تولید کنندگان بر اساس استاندارد ASTM فعالیت می کنند که امکان صادرات برای آنها میسر باشد. در کشور های مختلف جهان استانداردهای معتبری همچون DVGW آلمان، Uni ایتالیا، استاندارد UNI10954-1، گوست روسیه و . . . موجود می باشد.

 

دسته بندی استاندارد ASTM

  • ASTM F-1335 نوع جوش لوله تیگ یا لیزر است
  • ASTM F-1282 نوع جوش آلتروسونیک با مواد پلی اتیلن مقاوم در دمای بالا PERTیا PEX
  • ASTM F-1281 نوع جوش آلتراسونیک با مواد پلی اتیلن مشبک PEX
  •  

عملیات مشبک سازی و یا Crosslinking

پلی اتیلن مواد ترموپلاستیکی هستند که نه بو دارند، نه سمی هستند و نه مزه خاصی دارند. این مواد عایق الکتریکی هستند و مقاومت شیمیایی بالایی را دارند. بعنوان مثال مقاومت پلی اتیلن در برابر حلال ها به سرعت با دما و شرایطی که سطح در معرض آن قرار می گیرد، تغییر می کند و ترک زائی تنشی در تمام حالاتی که سطح پلیمر در تماس با یک مایع باشد وجود دارد و در چنین شرایطی مقدار تخریب به نوع پلی اتیلن و فرمول بندی آمیزه پلیمری بستگی دارد . بعنوان مثال لوله های تولید شده با پلی اتیلن برای مدت طولانی در مجاورت آب جوش قابل استفاده نیستند این امر استفاده این لوله ها در شبکه های آبرسانی حرارتی را محدود کرده است. مشبک سازی موجب می شود پلیمر در بسیاری از حلالهایی که PE معمولی را حل می کنند حل نشود.

 

 مشخصات آلومینیوم مصرفی در این لوله ها بر اساس استاندارد ASTM به صورت زیر می باشد:

جوش فویل آلومینیوم با ضخامت حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ میکرون تکنولوژی بالایی را می طلبد که در تولید به روش آلتراسونیک (Ultrasonice welding) اعمال شده است.

  • استحکام کششی : حداقل  Mpa 100   یا  Psi14600
  • درصد افزایش طول در نقطه پارگی : ۲۰%
  • ضخامت : بین ۰/۳ – ۰/۲ میلی متر – بسته به قطر لوله

 

چسب Adhesive

در لوله های پنج لایه، بین لایه آلومینیوم و لایه داخلی و خارجی پلی اتیلن مشبک از دو لایه چسب استفاده شده است. قابل توجه است که چسبندگی پلی اتیلن مشبک به آلومینیوم، ضعیف می باشد و استفاده از چسب الزامی می باشد. چسب مورد استفاده بایستی دارای خواص زیر باشد:

  • استحکام چسبندگی بالا به سطح آلومینیوم و پلی اتیلن مشبک
  • مقاومت حرارتی بالا بطوریکه تا دمای ۱۱۰ درجه سانتی گراد در زمان طولانی را تحمل کند.
  • قابلیت فرآیند در خط تولید لوله

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

کلمات کلیدی :

PEX-AL-PEX-لوله های پنج لایه-PE-AL-PE-لوله PERT-AL-PERT-مزایای استفاده از لوله های پنج لایه-تولید لوله پنج لایه-استانداردهای لوله پنج لایه-خط توليد لوله پنج لايه ، خط تولید لوله تک لایه پکس pex ،توليد لوله پنج لایه PEX ، تولید لوله هاي پنج لايه پکس، لوله 5 لایه ، خط تولید لوله pex-al-pex،لوله PEX،PEX-AL-PEX PIPE،لوله کامپوزيت آلومينيوم و پکس ، .3